Reacties

Soorten reacties

Na publicatie van mijn boek Jalna heb ik drie categorieën reacties leren onderscheiden. Veelal zeer verrassende en onvoorspelbare reacties. Dat maakt deze reacties voor mij tot een zeer boeiende ervaring.

De begripvolle, positieve reacties. 
Om de openheid van mijn beschrijving en om het feit dat ik veel moeite had gedaan om het uit te zoeken en op te schrijven. Vaak met verbazing dat men het niet had geweten en dat ik er niet eerder over had verteld, maar ook met begrip ervoor.
 
Dan de reacties met vooral onbegrip en een negatief gevoel bij de beschrijvingen. 
Met daaraan verbonden vragen als 'Wanneer laat je het rusten?', zonder er verder inhoudelijk op in te gaan. Men vond mijn ouders op z'n minst opportunisten, maar mogelijk nog een categorie erger, maar dat werd niet uitgesproken. Ook de uitspraak: 'Waar rook is is vuur' kreeg ik te horen. Dat waren vaak mensen die op morele gronden meenden een oordeel te kunnen vellen in plaats van de kijken of er strafbare feiten waren begaan. Met de bril van nu kijkend naar de situatie van toen.
 
En tenslotte de groep die absoluut geen interesse had in mijn verhaal. 
Deze mensen gingen mijn boek zeker niet lezen en zij waren bijna beledigd dat ik het verhaal niet eerder had verteld, terwijl ik zelf niet precies had geweten hoe het geweest was.

De zeer bijzondere, openhartige en moedige reactie van het gemeentebestuur van Putten van 4 april 2018 valt duidelijk in de eerste categorie en heeft mijn gevoel naar Putten toe volledig veranderd.
Mijn oorspronkelijke negatieve gevoelens, ontstaan op basis van frustratie, boosheid en verdriet, hebben plaatsgemaakt voor blijdschap en nieuwsgierigheid naar Putten als gemeente. De reactie van de huidige burgemeester, en de wijze zoals hij in onderstaande brief de geschiedenis en de rol van de gemeentebestuur van Putten na het einde van de oorlog daarin verwoordt, is voor ons als kinderen van onze ouders bevrijdend. Daarvoor zijn mijn zusters dankbaar.

Het is mij keer op keer opgevallen hoeveel emoties de reacties van mensen bij mij oproepen en het verrast mij steeds weer. Maar het doet erg goed.

Reacties van lezers

26 maart 2023 (door het artikel in het FD van 4 maart 2023)
Zit weer helemaal in HET BOEK….. maar dan in zeer verkorte versie!
Had steeds geen rustig moment om te lezen….
Zeer kort verslag… maar iedere zin is beladen!
Ik heb het boek lang geleden gelezen…. maar alles komt weer terug.
Ik begrijp Olav!!!!
Onrecht is vreselijk!
Olav wil het opnemen voor zijn ouders….
Het gevoel van onterechtheid gaat nooit over!
Toch moet je verder…. vooral als je ouder wordt moet je het proberen achter je te laten. Met zo’n artikel in het FD herleefd alles weer.
Trouwens het BLIJFT herleven!!!!
Toch zijn er veel dingen in het leven die nu ook zeer belangrijk zijn..
dat hoef ik jullie niet uit te leggen.
Zoooooo goed dat Olav dat boek heeft geschreven!!!
Het blijft bestaan..
waarschijnlijk als hij er niet meer is… krijgt het nog meer aandacht!
Ik heb het gelezen… mij er in verdiept. …
Naar Putten geweest. Meerdere keren.
Het is een aangrijpend
“verhaal”….
ECHT gebeurd!!!
Laat het een troost zijn dat Olav het niet voor niets heeft geschreven!!!!
Ik moet nu straks oppassen…
Vanavond lees ik verder…

 
11 maart 2023
Met stijgende verbazing heb ik het interview gelezen.
Waar fouten gemaakt zijn, behoren deze voor zover mogelijk rechtgezet te worden. Je kunt volgens mij de geleden schade niet met een bloemetje afdoen.
Nu dit wel gebeurd is, wens ik dat u en uw zusters toch uw levensweg in vrede kunt vervolgen. U bent immers zelf niet aansprakelijk voor wat anderen in dit geval het gerecht beslissen.

9 maart 2023
Ik heb de website doorgelezen. Uitermate boeiend! En ontluisterend ook. Doet enigszins denken aan de serie “de stamhouder” ook al zijn sommige personen daarin toch een stuk minder brandschoon en onschuldig dan in uw levensverhaal. Wat u beschrijft over de behandeling van “NSB kinderen” is ook exemplarisch. Mensen hebben kennelijk een natuurlijke neiging om daden of gedragingen van ouders toch op hun kinderen te projecteren. Ik spreek ook uit ervaring, zij het veel minder zwaar. Dat geldt denk ik zowel in positieve als negatieve zin. Tegenwoordig hebben we daar cursussen “niet oordelend communiceren” voor.

Persoonlijk vind ik het onbegrijpelijk dat nu nog steeds ambtenaren in een stuip schieten zodra zij ook maar enig risico ruiken op een mogelijk te betalen schadevergoeding. En daarmee alle redelijkheid en rechtvaardigheid uit het oog verliezen, net zoals dat ook direct na de 2de wereldoorlog gebeurde met b.v. joden die uit Auschwitz terugkeerden en achterstallige huur of belastingen moesten betalen, en nog niet zo lang geleden met de toeslagenaffaire.

Ik kan me voorstellen dat u, net als uw ouders destijds, de handdoek in de ring gooit en procesmoe bent ook al zou ik zeggen: ga wel in cassatie, ga door tot het bittere einde. Maar ik heb makkelijk praten als ver-naoorlogs domineeszoontje die vrijwel nooit gediscrimineerd is. Het is mooi dat het artikel in het FD is gepubliceerd, en ik hoop voor u en voor het rechtsgevoel van de lezer dat de minister alsnog ingrijpt en zich niet net als zijn ambtenaren weer op de letter van de wet beroept om niets te hoeven betalen. Ik ben er van overtuigd dat met mij veel lezers van het FD, zich diep schamen voor zo’n overheid.
Ik wens u alle goeds en vooral een goede gemoedsrust.

18 mei 2021
Wel was er sprake in die tijd van een soort ‘waas’ rond jou, dat kennelijk te maken had met WO 2 – ik zeg het zoals ik dat toen beleefde – maar dat was toen al ofwel niet meer relevant, ofwel onduidelijk en alleen al achterhaald doordat je voor de SROC was geselecteerd. Vraag me niet wat dat met elkaar te maken heeft, maar zoiets meende ik geloof ik te voelen.

Toelichtingen:
Met SROC wordt bedoeld de School Reserve Officieren Cavalerie (in Amersfoort) waarvoor ik eind september 1963 tot de officiersopleiding werd toegelaten.
Dat ‘waas’ had vermoedelijk te maken met mij opvoeding en tweede natuur, maak je klein en val niet op.

22 november 2020
Geachte heer Du Ry van Beest Holle,
Met veel genoegen heb ik uw boek gelezen. Graag geef ik u een reactie.
Hoe uw familie is behandeld door de Nederlandse staat, en nog steeds is, vind ik werkelijk ongekend schandalig. Mensen die het nieuws een beetje volgen, weten echter dat dit geen uitzondering was en ook nog steeds is. Zodra je de schijn tegen hebt, wordt het verdraaid lastig om de eenmaal opgeplakte stempel (‘fout’) om te draaien. Uw boek bewijst dat in alle opzichten.
Na het lezen van uw boek is het voor mij duidelijk:
U, uw ouders en uw familie zijn goede mensen en verdienen volledige rehabilitatie. Ik hoop dat u via de gerechtelijke weg uw gelijk zult krijgen en daarna dit hoofdstuk definitief een plek kunt geven. Hopelijk kunt u mijn commentaar waarderen en komen wij elkaar nog eens tegen bij de kapper!

24 juni 2020
Ik las Jalna nog eens heel grondig afgelopen week. Het is knap hoe kwetsbaar de schrijver zich durft op te stellen.

22 maart 2019
Geachte heer Du Ry van Beest Holle,
Met veel belangstelling heb ik uw boek gelezen. Met veel belangstelling én met stijgende verontwaardiging over wat uw ouders en verdere familie ten onrechte is aangedaan, niet in de laatste plaats door de Moloch, die wij “de Staat der Nederlanden” noemen. Daarom is het des te verheugender dat, dank zij uw niet aflatende pogingen daartoe, na 70 jaren eindelijk rehabilitatie van uw ouders heeft plaatsgevonden! Dat moet u een enorme voldoening geven en het past dan ook u daar van harte mee te feliciteren!

24 januari 2019
Wat mij betreft een absolute “page turner”.

7 november 2018
Uw verhaal is herkenbaar, er zijn nogal wat grote fouten gemaakt na de oorlog en de gevolgen daarvan terugdraaien was niet iets waar de Nederlandse overheid veel werk van maakte en nog maakt, gezien uw laatste ervaringen met het ministerie van Justitie. Helaas is uw familie ook slachtoffer geworden van dit lakse beleid, het is intriest om te lezen wat uw familie is overkomen.
Wij wensen u veel sterkte en blijven graag op de hoogte.

5 november 2018
Heel blij met het boek Jalna.
Ben er al in begonnen.
Ook in gebladerd…. veel plaatsen in Overveen, Bloemendaal en Aerdenhout ken ik vanuit mijn jeugd.
Mijn jeugd verliep alleen wel heel wat rustiger dan de jeugd van Olav.
Indrukwekkend boek dat mij en ook Cees zeer aanspreekt.

23 oktober 2018
Het is een indrukwekkend en soms ontroerend document. Gelukgewenst daarmee.

18 oktober 2018
Jouw boek, Olav, bevatte heel veel informatie, die ik met ontroering tot me nam. Gisteren las ik in één ruk het hele boek uit. Wat een leven. Ik begrijp dat je dat als een groot onrecht hebt gevoeld. Knap dus dat je besloot om dat te gaan recht zetten, en dat ook deed. In het bijzonder naar Putten toe als resultaat waarvan je gelukkig in de tweede druk de brief van de huidige burgemeester kon opnemen.

26 augustus 2018
Overigens heb ik Jalna bijna uit en ik moet zeggen dat ik het met bewondering en verbazing heb gelezen. Bovendien is het een prachtige vastlegging van uw familiegeschiedenis.

7 mei 2018
Ik heb op mijn beurt met grote interesse kennis genomen van het verhaal van uw familie en de door u afgelegde weg, resulterend in uw boek. Bijzonder hoe u alles beschrijft, in detail en met nuance. Een waardevolle bijdrage aan de geschiedschrijving.

4 april 2018 
Geachte heer Du Ry van Beest Holle,

Met grote interesse heeft ondergetekende kennis genomen van het door u geschreven boek onder de titel “Jalna”. In voornoemd boek beschrijft u een deel van de geschiedenis van uw familie, waarin met name aandacht bestaat voor uw ouders, de heer G. Du Ry van Beest Holle en diens echtgenote die samen met hun kinderen tijdens een gedeelte van de Tweede Wereld Oorlog woonden in Putten, in het huis “Jalna”
Op indringende en zo objectief mogelijke wijze beschrijft u de situatie waarin uw ouders zich bevonden gedurende de nadagen van de Oorlog en de periode die daarop volgde.

De rol van de vertegenwoordiging van het gemeentebestuur in de periode na de Tweede Wereld Oorlog heeft mij bijzonder getroffen. Met name de vanuit het gemeentehuis gevoerde correspondentie over het oorlogsverleden van uw ouders, met als oogmerk om de autoriteiten er van te overtuigen dat uw ouders “fout” waren geweest tijdens de Oorlog is op zijn zachtst gezegd niet vrij van vooroordelen en bepaald tendentieus te noemen. Het is vanzelfsprekend niet aan mij om mijn voorgangers van destijds te kapitelen over de destijds gevoerde correspondentie en ingenomen standpunten. De Oorlog was immers net achter de rug en velen classificeerden de mensen uit die vreselijke periode als “goed” of “fout”, waarbij dat vaak geschiedde op basis van foute vooronderstellingen en niet deugdelijke aannames. Dat laat echter onverlet dat mede door de opstelling van het lokaal bestuur van destijds een fout en gekleurd beeld is ontstaan over de gedragingen van uw ouders tijdens de Oorlog.
Dat wringt temeer, daar één van mijn medewerkers nog in 2007, gebaseerd op de gekleurde, niet-complete gegevens die hij aantrof in het gemeentelijk archief over uw ouders, u te kennen gaf dat met name uw vader tijdens de Oorlog collaboreerde met de vijand.
Dit wringt temeer, daar van officiële zijde reeds lang was geconcludeerd dat uw vader ten onrechte geïnterneerd was geweest.

Zorgvuldige lezing van uw boek, een grondige bestudering van het archiefmateriaal uit het gemeentelijk archief en de mening van de deskundige bij uitstek van het oorlogsverleden van de gemeente Putten, de historicus E. de Graaf hebben mij de overtuiging gegeven dat de in het verleden geuite opvattingen over het oorlogsverleden van uw ouders te Putten waren gebaseerd op verkeerde vooronderstellingen en onzorgvuldig onderzoek naar de feiten.

Rest mij nog om u te bedanken voor de degelijke en onbevooroordeelde wijze waarop u invulling hebt gegeven aan waarheidsvinding in uw boek “Jalna”. Tevens dank ik u voor het verder compleet maken van het beeld van het oorlogsverleden van mijn gemeente. Een verleden, waarvan de gevolgen helaas nog dagelijks in onze samenleving waarneembaar zijn.

Hoogachtend,
H.A. Lambooij
Burgemeester van Putten

3 maart 2018
‘Jalna’ had ik in drie dagen uit. Nee…niet oppervlakkig gelezen, maar intens tot mij genomen.
Ik herhaal hier wat ik onlangs tegen je zei: grote bewondering voor de wijze waarop je niet alleen hebt blootgelegd dat je ouders niet fout waren en dat hen en hun gezin verschrikkelijk onrecht is aangedaan, maar ook dat je een inkijk geeft hoe je in het leven staat.
Eens te meer was ik mij bij het lezen bewust hoe wij qua karakter verschillen enerzijds, maar hoeveel we anderzijds gemeen hebben op het terrein van normen en waarden. Dat wij bij dat laatste putten uit verschillende inspiratiebronnen doet dan niet ter zake en is ook niet van belang.
Alhoewel…..onoverbrugbaar is ons verschil van mening over en ons geloof in Sinterklaas en zijn zwarte Pieten. 😉

30 december 2017
Met veel interesse heb ik ‘Jalna’ gelezen. Een prachtige vertelling van een bijzondere familiegeschiedenis. Naar mijn mening is het een eerlijk en persoonlijk boek, zeer genuanceerd opgeschreven. Ik heb het boek letterlijk van achter naar voor gelezen. Mijn boek begon dus bij pagina 412 met de Kwartierstaat. Ach, uiteindelijk wende het wel.

22 december 2017
Olav, wat een mooi en zeer persoonlijk boek, wat ik met grote interesse gelezen heb en hoed af hoe je het geheel beschreef.

18 december 2017
Wij zijn al weken ondergedompeld in jouw familiegeschiedenis. Wat een verhaal, wat een bot onrecht. En wij al die jaren en al die avonden bij jou in de auto van niets weten en nergens doorheen hebben kunnen prikken. Ik schaam mij bijna voor dit feit en zeker voor dit land. Na de kerst halen we de verloren tijd in.

28 november 2017
Uw boek heb ik gelezen en zoals ik tegen u zei: dat gaat mij tranen kosten, wat er gezegd en gedaan is in 40/45.

24 november 2017
Deel van een mail tussen de vriendin van mijn dochter en mijn dochter.
Ik wilde je vaders boek graag lezen omdat het thema me aansprak: Het juiste verhaal vertellen.
Je vader wil dat het juiste verhaal verteld wordt. Dat is zo belangrijk. Alleen al op de eerste 20 bladzijden verantwoording werd ik verliefd op je vader – nou ja, bij wijze van spreken dan – omdat hij daar probeert uit te leggen waarom hij het boek schrijft. Daarbij komt hij mijns inziens niet helemaal tot de kern. Maar juist dat maakt het zo mooi en ontroerend. Er is een verhaal dat over je verteld wordt, dat niet klopt. Je hoeft niet bang te zijn voor de dood, misschien niet eens bang voor pijn, maar de angst om te verdwijnen – voorgoed – in een verhaal dat niet klopt, dat is adembenemend. Daarom schrijft je vader dit boek en ik vind dat fantastisch.
Ben nog steeds op bladzijde 100 ofzo, omdat toen mijn vader (zwaar onder de indruk van de auto’s in dat boek) het afpakte en ik me zo ben gaan realiseren dat wat jouw vader doet, heeft gedaan, het enige juiste is.

21 november 2017
Prachtig document.
U heeft uzelf bevrijd. Uw ballingschap is ten einde, zoals u heel mooi uw boek eindigt.

14 november 2017
Dank dat je met Jalna ons hebt laten delen in jouw zoektocht en leven. Er is moed voor nodig geweest, zowel voor de zoektocht als voor de openheid.

10 november 2017
PS ik ben geinteresseerd in je boek, omdat het thema “fout in de oorlog” in mijn gezin binnen kan/zal komen. En we dus te maken gaan krijgen met de effecten van de keuzes van voorouders. Bovendien is het een taboe waar we een keer een oplossing voor moeten vinden, na drie generaties, lijkt me.

7 november 2017
Veel onderzoek is nodig geweest om het recht boven tafel te krijgen. Groot is dan de voldoening als het gelukt is en je zodoende een heel andere kijk op je vader krijgt. Ik feliciteer u met deze studie en hoop dat u nog vele jaren smetten-vrij zult kunnen genieten.

5 november 2017
Om te beginnen wil ik je mijn respect betonen voor het uitgebreide bronnenonderzoek dat je hebt verricht. Je zult er veel tijd in geïnvesteerd hebben, maar het resultaat is deze moeite zeker waard gebleken. Je schrijfstijl is heel helder de tekst is daardoor goed toegankelijk mede door de onderverdelingen die je maakt.

30 oktober 2017
Zoals ik reeds eerder schreef moet de totstandkoming van het boek U een enorme voldoening geven, maar het verkrijgen van die voldoening heeft in Uw geval wel erg lang geduurd. Nogmaals: ik heb het boek met veel genoegen gelezen en wens U en Uw gezin het allerbeste toe.

27 oktober 2017
Wat een verhaal. Ik heb het in één keer uitgelezen.

18 oktober 2017
Schitterend boek.

17 oktober 2017
Mijn bewondering voor de recherche, die helaas pas laat – na de afsluiting van je drukke en rijke, professionele periode – kon plaats vinden. Het lijkt me goed dat je die affaire en quasi-smet verhelderd hebt en redelijk ontkracht en vervolgens van je afgeschreven, als een soort katharsis. Je hebt, denk ik nu, gedaan wat nog mogelijk was en voldoende afgewogen, om knagende en verontwaardigde gevoelens te laten rusten. Mij heb je overtuigd.

Voorschotense Krant van 29 september 2017

‘Jalna’, zoektocht naar de waarheid.

Voorschoten, Olav Du Ry met erachter zijn overgrootvader.
Het is een bekend gegeven dat een familiegeheim zwaar kan drukken op kinderen die wel voelen maar niet weten wat er is gebeurd.

Olav Du Ry van Beest Holle, oud huisarts uit Leiderdorp en sinds zeven jaar woonachtig in Voorschoten heeft dit ervaren. Hij groeide op in de wetenschap dat zijn ouders ‘fout’ waren in de oorlog maar er werd niet over gepraat. Hij ging op zoek naar de achtergronden van het verhaal. Het werd een zoektocht met een ontluisterende onthulling, de beschuldigingen bleken ongegrond maar hadden het leven van het gezin blijvend beïnvloed. Want, zegt Du Ry, “Hoewel wij geen kinderen van NSB’ers waren, werd er wel zo naar ons gekeken en gingen wij ons ernaar gedragen”.

Eenmaal gepensioneerd, duikt Du Ry in de geschiedenis van zijn familie en besluit er een boek over te schrijven, want ‘mijn kinderen en kleinkinderen moeten de waarheid weten en van mij horen‘. Hij beschrijft hoe zijn ouders in 1932 trouwden en een uitgeverij in Berlijn begonnen en in de oorlog het bedrijf naar Den Haag verplaatsten. Begin 1944 verhuisde het gezin naar Putten waar het landhuis Jalna werd gehuurd. Zijn vader wist te voorkomen dat hij eveneens werd opgepakt en gedeporteerd naar Neuengamme waarbij 661 mannelijke inwoners werden gedeporteerd. Het ontkomen aan de razzia en het feit dat de familie in Berlijn heeft gewoond en daar een uitgeverij had was waarschijnlijk de reden dat zij direct na de oorlog verdacht werden van collaboratie. Het gezin werd geïnterneerd, hun bezittingen werden onder beheer gesteld en het werd vader Du Ry verboden om tot 1951 zijn bedrijf uit te voeren.

Na in Nederland alles kwijt geraakt te zijn en een paar jaar in Frankrijk doorgebracht te hebben keert het gezin terug naar Duitsland en probeert daar hun leven weer op te bouwen. Dan scheiden de ouders en keert Olav Du Ry met zijn jongste zuster en moeder terug naar Nederland. Binnen het gezin werd er niet over de gebeurtenissen tijdens die periode gesproken.

Voor haar boek doet historicus Madelon de Keizer, onderzoek naar de razzia van Putten. Du Ry, ‘voor Madelon de Keizer stond het vast dat wij ‘kinderen van NSB’ers’ waren. Maar mijn oudste zuster vertelde later dat dit beslist niet waar was, maar meer dan dat wilde zij er niet over kwijt. Om aan deze geheimzinnigheid een eind te maken besloot Du Ry op zoek te gaan naar de waarheid, ‘waren mijn ouders nou wel of niet fout in de oorlog?’

Acht jaar lang gaat hij nauwkeurig de geschiedenis van het gezin na. Ontzet is hij als hij ontdekt dat het Nederlands Beheers Instituut, dat onderzoek verricht naar het oorlogsverleden van, van collaboratie verdachte Nederlanders, al in 1949 heeft verklaard dat er geen enkele grond was gevonden voor de verdenkingen, het bleek zelfs dat zijn ouders onderduikers in huis hebben gehad. Desondanks mocht zijn vader toch nog twee jaar daarna zijn bedrijf niet uitvoeren en kwam het gezin financieel aan de grond te zitten. ‘Volkomen onterecht dus en mijn ouders hebben nooit een excuus voor de onterechte beschuldigingen en de gevolgen daarvan ontvangen’.

In 2016 heeft Du Ry alle gegevens verzameld en gaat dan aan de slag om zeer gedetailleerd zijn levensgeschiedenis op papier te zetten. Het is te lezen in ‘Jalna’, een boek van 408 pagina’s met 77 kleurenfoto’s, dat is uitgegeven door de uitgeverij Almansgeest, die Du Ry, in het voetspoor van zijn vader, hiervoor heeft opgericht. Het boek is verkrijgbaar via www.almansgeest.nl en kost iets minder dan € 30,00.

Voorschoten, van de redactie.


‘Onze bevrijding kwam pas in 2017’

do 14 sep 2017, 10:00

Waren zijn ouders fout in de Tweede Wereldoorlog?
Dat is de vraag waar Olav Du Ry van Beest Holle lang mee geworsteld heeft. Na uitgebreid onderzoek kan hij die vraag met een duidelijk ‘nee’ beantwoorden. Maar de verdenking heeft lange schaduwen geworpen over de levens van het hele gezin. In zijn onlangs verschenen boek ‘Jalna’ beschrijft hij de zoektocht naar het verleden van zijn ouders en de invloed die dat verleden heeft gehad op hem en zijn drie zussen.

Door: Corrie van der Laan

Olav Du Ry van Beest Holle was van 1974 tot 2008 huisarts in Leiderdorp, waar hij bekend stond als dokter Du Ry. Na zijn pensionering vond hij de tijd, rust en energie om op zoek te gaan naar het verleden van zijn ouders, dat altijd gehuld was in een waas van geheimzinnigheid. Van de oorlog en de jaren kort daarna weet hij eigenlijk niets meer. Hij was te jong om zich die tijd te herinneren en thuis werd er nooit over gesproken.

De oorlogsjaren

De ouders van Du Ry emigreerden kort na hun huwelijk in 1932 naar Berlijn, waar ze een uitgeverij begonnen. “Met de Duitse ideologie hadden mijn ouders niets. Dat weet ik uit de bewaard gebleven brieven van mijn moeder aan haar vriendin”, schrijft Du Ry op de website van zijn eigen uitgeverij, www.almansgeest.nl. In 1942 werden ze door de oorlog gedwongen de Duitse hoofdstad te verlaten en verplaatsten ze het bedrijf naar Den Haag. Daar werd Du Ry in 1942 geboren. Begin 1944 verhuisde hij met zijn ouders en twee oudere zussen naar Putten waar het gezin een landhuis met de naam Jalna huurde. Door puur geluk wist zijn vader te voorkomen dat hij meegevoerd werd door de Duitsers bij de beruchte razzia van Putten, begin oktober 1944, waarbij bijna de complete mannelijke bevolking van het dorp gedeporteerd werd.

Verdenking

Na de bevrijding werden de ouders van Du Ry verdacht van collaboratie met de Duitsers. Waarom? Het is nooit echt helder geworden. Waarschijnlijk heeft het te maken met hun Berlijnse jaren. De verdenking had grote gevolgen. De ouders werden vele maanden geïnterneerd, de kinderen enkele weken. Gedurende het onderzoek werden hun vermogen en de uitgeverij onder beheer gesteld van beheerders aangewezen door het Nederlands Beheersinstituut (NBI). Ontgoocheld vertrok het gezin naar Frankrijk waar het vier jaar leefde in armoede. Eind 1949 kwam er een verklaring van het NBI waaruit bleek dat er geen grond was gevonden voor de verdenkingen. Het gezin, uitgebreid met een in 1947 geboren dochter, keerde volkomen berooid terug uit de ballingschap; al hun geld was verdwenen en er restte hen alleen maar schulden. Bovendien bleef het beroepsverbod dat Du Ry senior opgelegd had gekregen in stand; hij mocht tot 1951 niet in Nederland actief zijn als uitgever. Dat liet de familie geen keus dan het land te verlaten. In Duitsland begonnen ze opnieuw. De ouders van Du Ry scheidden in 1957, waarna de moeder met haar kinderen terugkwam naar Nederland.

Diep weggestopte wond

Du Ry begon na vele omzwervingen in 1965 met een studie geneeskunde in Leiden. Hij trouwde in 1970 en ging wonen in Leiderdorp. Werk en gezin – hij kreeg drie kinderen – namen alle tijd en aandacht in beslag tot zijn pensioen in 2008. In datzelfde jaar opende een gesprek met historicus Madelon de Keizer, die onderzoek deed naar de razzia van Putten, de diep weggestopte wond van het verleden. De Keizer ging ervan uit dat Du Ry en zijn zussen ‘kinderen van NSB’ers’ waren. “Ik accepteerde dat gewoon, vermoedelijk omdat het eigenlijk overeenkwam met hetgeen ik dacht”. Maar zijn oudere zus vertelde later dat dit beslist niet waar was. Dat was aanleiding tot zijn zoektocht naar de waarheid die acht jaar in beslag nam.

Meer dan een boek

In 2016 was Du Ry klaar om zijn levensgeschiedenis op papier te zetten. Dat resulteerde in het boek ‘Jalna’, ruim 400 pagina’s en gelardeerd met 30 kleurenfoto’s, dat net is uitgekomen.

Voor de schrijver en zijn zussen is het veel meer dan een boek. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog droegen ze altijd de schaduw van het verleden met zich mee. “Hoewel wij geen kinderen van NSB’ers waren, werd er wel zo naar ons gekeken en gingen wij ons ernaar gedragen. Onze bevrijding vond pas in 2017 plaats, de bevrijding uit onze ballingschap”, aldus Du Ry.

‘Jalna. Mijn zoektocht en leven’ is verkrijgbaar via: Bestelling boek